Prasa

WIELKOPOLSKA PRZYBLIŻA DZIEŁO EDYTY STEIN

Edyta Stein. Urodzona we Wrocławiu przed blisko 120 laty. Żydówka, uczennica i asystentka jednego z najwybitniejszych filozofów tamtych czasów – Edmunda Husserla. Konwertytka, potem karmelitanka – siostra Teresa Benedykta od Krzyża. Zamordowana w 1942 roku w komorze gazowej Oświęcimia. Ogłoszona w ubiegłym roku przez Jana Pawła II świętą Kościoła. Jaki jest jej związek z Wielkopolską?

To w naszym podobno „przyziemnym”, nastawionym na komercję i zysk regionie jej twórczość filozoficzna stałla się przedmiotem licznych badań i publikacji. W ciągu kilku lat trzy wielkopolskie wydawnictwa zaprezentowały czytelnikom najistotniejszą część dorobku twórczego Edyty Stein.

Zmierzch świata wartości?

Współczesny odbiorca złakniony jest skrótów myślowych, spragniony łatwych i efektownych syntez. Tymczasem szukanie prawdy wymaga wysiłku. Dlatego została ona pogrzebana i rozmyta. Powszechnie obowiązuje agnostycyzm i sceptyczny relatywizm. To jest, niestety, filozoficzna podstawa postmodernizmu i współczesnej demokracji.

– Uważam, że właśnie teraz, w okresie zmierzchu świata wartości nadeszła pora, aby Edyta Stein mogła zająć puste pole w naszym myśleniu o świecie i człowieku. Trzeba było jak najszybciej skonfrontować jej dorobek ze współczesnymi nurtami myśli humanistycznej. Zobaczyliśmy, że tak nieopłacalne z ich punktu widzenia tematy jak Prawda, Człowiek, Bóg (o ile wzięte serio) mogą nam pomóc przekroczyć próg nadziei – przekonuje prof. Anna Grzegorczyk z Instytutu Kulturoznawstwa UAM.

Dotrzeć do wydawnictw

Po 60 latach od napisania najważniejsze dzieło Edyty Stein – „Byt skończony a byt wieczny” w tłumaczeniu siostry Immakulaty Adamskiej OCD, z wstępem prof. Anny Grzegorczyk, opublikowało wydawnictwo „W drodze „. Kolejna ważna pozycja przygotowana przez ten sam żeński duet – „Twierdza duchowa” zainteresowała oficynę Zysk i S-ka. Przed kilku dniami nakładem naszej uniwersyteckiej fundacji „Humaniora” ukazały się szkice o filozofii duchowej Edyty Stein „Niewidzialna rzeczywistość” pod redakcją także prof. Anny Grzegorczyk. Niebawem ukaże się kolejny tom „Nowa rzeczywistość”, w którego przygotowaniu udział wziął biskup Marek Jędraszewski.

– Z tej lektury można wyczytać przesłanie dla współczesnej nauki, w sytuacji, gdy powszechnie uskarżamy się na kryzys wiedzy i filozofii. Odnaleźć w niej można horyzont nadziei i uzyskać moc płynącą z możliwości zespolenia wiary i wiedzy. Wiem, że nie dla wszystkich jest to przekonywające – mówi Anna Grzegorczyk.

Przyjrzeć się świadectwu

Popularyzacją postaci Edyty Stein zajęły się dwie kobiety. Dlatego, że poza osobistą sympatią do świętej Teresy Benedykty, ich zdaniem, powiedziała ona coś, co jest bardzo ważne dla współczesnego człowieka – że można być uczonym, filozofem wysokiej klasy i że ta wiedza prowadzić może do wiary, której konsekwencją jest zgoda na wolę Boga, aż do oddania swojego życia. – Współczesność jej biografii jest też pewną przeszkodą. Odkrywamy wielkość myśli na przykład św. Tomasza czy św. Augustyna z perspektywy wieków. A tu mamy kogoś nam tak historycznie bliskiego – zauważa prof. Grzegorczvk.

Romana BRZEZIŃSKA